Verwekker
De in Nederland meest voorkomende verwekker van diarree in het ziekenhuis is Clostridium difficile.
Wijze van besmetting
Besmetting vindt plaats door feco-orale overdracht, met name door de omgeving of handen van gezondheidsmedewerkers. Sporen van de bacterie kunnen zich in de omgeving lang handhaven, waardoor het vaak moeilijk is om een bron te vinden voor de besmetting.
Epidemiologie
Diarree veroorzaakt door Clostridium difficile is in de westerse wereld de meest voorkomende veroorzaker van nosocomiale diarree. In Nederland zien we 15 Clostridium infecties per 10.000 opnames (van Dorp 2013).
Het aantal infecties buiten het ziekenhuis neemt de afgelopen decennia toe.
Incubatietijd
De incubatietijd is niet goed onderzocht wel is bekend dat de klinische symptomen meestal 5-10 dagen na het starten met antibiotica optreden (met een spreiding van 1-70 dagen).
Ziektebeeld
Het klinische beeld bij een infectie met Clostridium difficile kan sterk variëren van asymptomatisch of milde diarree tot een ernstige soms dodelijke (pseudomembraneuze) colitis. Vaak gaat de diarree gepaard met koorts, buikpijn of buikkrampen.
De term pseudomembraneuze colitis verwijst naar de (pseudo-) membranen die bij een coloscopie gezien worden. In zeldzame gevallen is er sprake van een 'acute buik' of een toxisch megacolon.
Het ziektebeeld kenmerkt zich door een relatief hoge kans op het optreden van recidieven of re-infectie.
Complicaties
Zeldzame complicaties zijn:
- een darmperforatie
- een bacteriëmie
- een miltabces
- osteomyelitis
Voor meer informatie zie LCI richtlijn: richtlijn clostridium
Voor diagnostiek dient feces te worden ingestuurd.
Sneltest
Voor de diagnostiek naar Clostridium difficile infecties wordt in een sneltest gekeken naar de aanwezigheid van GDH (Glutamaat Dehydrogenase) en de aanwezigheid van toxine A/B.
Moleculaire diagnostiek
Afhankelijk van de uitslag van de sneltest wordt een PCR gedaan.
Preventie
- Clostridium difficile is, omdat deze sporen kan vormen, bestand tegen veel desinfectantia
- Grondige huishoudelijke reiniging wordt aanbevolen als preventieve maatregel
Link naar therapie advies in Regionaal Formularium
SWAB-richtlijn: acute infectieuze diarree 2014