Verwekker
Giardia lamblia wordt ook wel Giardia intestinalis of Giardia duodenalis genoemd. Deze parasiet komt voor bij mensen en bij diverse soorten zoogdieren. Infectie met Giardia lamblia vindt plaats via feco-oraal contact: door ingestie van cysten van de parasiet via met feces gecontamineerd water of voedsel, of via directe overdracht van mens op mens.
Epidemiologie
Giardia lamblia is wereldwijd de meest voorkomende potentieel pathogene darmparasiet. Deze parasiet komt in westerse landen minder vaak voor dan in ontwikkelingslanden, waar 33% van de bevolking de parasiet bij zich draagt of een infectie heeft doorgemaakt.
Reizigers en personen afkomstig uit gebieden waar Giardia lamblia voorkomt, lopen een verhoogd risico op infectie. Ook wordt de infectie vaak gezien bij groepen kinderen met gebrekkige sanitaire hygiëne die nauw contact hebben met elkaar (bijvoorbeeld op een kinderdagverblijf).
In Nederland is de incidentie van Giardia lamblia seizoensgebonden met een piek in augustus, september en oktober.
Incubatietijd
Deze bedraagt 1 tot 3 weken.
Ziektebeeld
Ziekteverschijnselen lopen uiteen van asymptomatisch dragerschap tot chronische diarree.
Een acute infectie met Giardia lamblia wordt vaak gekenmerkt door diarree, gasvorming, vettige ontlasting, buikkrampen, misselijkheid en braken. Het natuurlijk beloop is over het algemeen mild en zelflimiterend en na 2 tot 4 weken verdwijnen de klachten door klaring van de parasiet.
In 30-50% van symptomatische patiënten komen de klachten na enkele dagen of weken terug en ontstaat er een chronisch intermitterend ziektebeeld waarbij episoden met diarree worden afgewisseld door perioden zonder klachten. Dit intermitterend ziektebeeld kan maanden duren en leiden tot malabsorptie, gewichtsverlies, algehele malaise en vermoeidheid. Bij kinderen kan een chronische Giardia lamblia-infectie leiden tot groeiachterstand.
Complicaties
Na behandeling van giardiasis kan een secundaire lactasedeficiëntie nog wekenlang klachten geven. De rest van de complicaties staat reeds beschreven onder ziektebeeld.
Microscopie
Diagnostiek door middel van moleculaire technieken is sensitiever, dus wordt microscopie nauwelijks meer verricht.
Microscopie vindt bij voorkeur plaats op gefixeerde feces. Hierin kunnen cysten (en soms trofozoïeten) van Giardia lamblia worden aangetoond. Er zijn echter sterke fluctuaties in de uitscheiding van cysten, waardoor de sensitiviteit van microscopie op een enkel feces monster beperkt is.
Antigeendetectie
Er bestaan antigeentesten voor Giardia lamblia specifieke antigenen, maar deze worden in onze setting niet gebruikt.
Moleculaire diagnostiek
Moleculair onderzoek waarbij d.m.v. een PCR-methode DNA van Giardia lamblia in feces of ander patiëntenmateriaal wordt aangetoond, is de diagnostische test van voorkeur. Deze methode is zeer sensitief en specifiek.
Therapie
Asymptomatisch dragerschap komt veel voor en behoeft geen behandeling.
Link naar therapie advies in Regionaal Formularium
Voor meer informatie zie Therapierichtlijn parasitaire infecties 2016
Preventie
Na toiletgebruik, na het verschonen van luiers en voordat voedsel wordt bereid, dienen handen goed te worden gewassen met water en zeep.
In landen waar de hygiëne minder goed is dan in Nederland wordt geadviseerd om groente en fruit te koken, te schillen of te reinigen met schoon, gekookt water of mineraalwater.
Voor meer informatie zie LCI richtlijn giardiasis